بررسی اثر ورود دام بر تغییرات آشیان اکولوژیک آهوی ایرانی (Gazella subgutturosa subgutturosa) (مطالعه موردی: منطقه شکار ممنوع قراویز، کرمانشاه)

Authors

  • مظفر شریفی استاد گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
  • پیمان کرمی کارشناسی ارشد گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، همدان، ایران.
  • یحیی اسماعیل‌پور استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران.
Abstract:

زمینه و هدف: آهوی ایرانی (Gazella subgutturosa subgutturosa) در 14 کشور پراکنش دارد که حداقل در 12 کشور به حضور دام به‌عنوان یک عامل تخریب زیستگاه آهوان اشاره ‌شده است. منطقه شکارممنوع قراویز در استان کرمانشاه با ساختار تپه‌ماهوری یکی از بهترین زیستگاه‌های آهوی ایرانی در غرب کشور است که ورود دام‌های روستاییان و عشایر از مهم‌ترین مسایل پیش روی آن است. هدف این تحقیق مقایسه آشیان اکولوژیک پاییزه و زمستانه دام اهلی (گوسفند و بز) و آهوی ایرانی است. روش بررسی: جهت مدل‌سازی زیستگاه آهو از نقاط حضور گونه و 14 متغیر محیطی شیب، جهت، ارتفاع، تراکم پوشش گیاهی، تیپ پوشش گیاهی، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، فاصله از مناطق توسعه انسانی، فاصله از روستا، فاصله از پاسگاه‌های مرزی، فاصله از نقاط حضور دام، فاصله از چشمه و آبشخور، فاصله از آبراهه و فاصله از روستا و برای دام‌های منطقه نیز از نقاط حضور دام و 9 متغیر محیطی شیب، جهت، ارتفاع، تراکم پوشش گیاهی، تیپ پوشش گیاهی، فاصله از رودخانه، فاصله از چشمه و آبشخور و فاصله از نقاط حضور آهو استفاده شد. مدل‌سازی به روش تجزیه‌ و تحلیل آشیان اکولوژیک (ENFA) در نرم‌افزار بایومپر انجام گرفت. یافته‌ها: آهوان و دام‌ها در هر دو فصل به تراکم پوشش گیاهی کم و جهت‌های جنوبی گرایش داشتند. آهوان در هر دو فصل به تیپ پوشش گیاهی Poa bulbosa-Annual grasses و دام‌های منطقه در فصل پاییز و زمستان به ترتیب به تیپ‌های پوشش گیاهی Astragalus spp.–Amygdalus scoparia – Salsola rigida و Poa bulbosa-Annual grassesگرایش داشتند. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین مطلوبیت زیستگاه دام و آهوی ایرانی در دو فصل پاییز (8/0R=) و زمستان (65/0R=) همبستگی وجود دارد (05/0>P-value). زیستگاه مطلوب آهوان در فصل پاییز به مقدار بیشتری با دام مشترک است. بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، حاشیه گرایی آشیان اکولوژیک آهوان از فصل پاییز (05/1) به زمستان (48/1) باریک می‌شود. درحالی‌که آشیان اکولوژیک دام‌ها از پاییز (927/0) به زمستان (836/0) وسیع‌تر می‌گردد. نتایج نشان می‌دهد فشار ناشی از ورود دام‌های روستاییان و عشایر در باریک شدن آشیان اکولوژیک آهوان تأثیرگذار بوده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مدل‌سازی مطلوبیّت زیستگاه آهوی ایرانی (Gazella Subgutturosa Subgutturosa) در منطقه تیراندازی و شکارممنوع قراویز به روش ENFA

منطقه تیراندازی و شکار ممنوع قراویز به عنوان یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های آهوی ایرانی (Gazella Subgutturosa Subgutturosa) در غرب رشته‌کوه زاگرس شناخته شده است. مدل‌های پیش‌ببنی کننده محدوده پراکنش حیات وحش ابزار مناسبی برای اهداف حفاظتی و مدیریتی می‌باشند. در این راستا مرز محدوده مطالعاتی برابر حد پراکنش گونه در نظر گرفته شد و سپس با محدوده واقعی پراکنش گونه مقایسه گردید. داده های میدانی جمع آور...

full text

مدل سازی مطلوبیت زیستگاه آهوی ایرانی (gazella subgutturosa subgutturosa) در منطقه شکارممنوع قراویز با استفاده از تجزیه وتحلیل آشیان اکولوژیک (enfa)

ویژگی بوم شناختی گونه ها و تعیین مطلوبیت زیستگاه آن ها، یکی از ارکان اصلی مدیریت و حفاظت گونه های حیات وحش محسوب می گردد. در این مطالعه مطلوبیت زیستگاه آهوی ایرانی (gazella subgutturosa subgutturosa) طی دو فصل پاییز و زمستان در منطقه شکارممنوع قراویز موردبررسی قرار گرفت. این منطقه ازجمله زیستگاه های مناسب آهوی ایرانی در غرب کشور و در استان کرمانشاه است. مرز محدوده مطالعاتی برابر حد پراکنش گونه ...

تعیین عرصه های مستعد احداث آبشخور برای آهوی ایرانی (Gazella Subgutturosa Subgutturosa) با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی: منطقه شکارممنوع قراویز)

یکی از مهم‌ترین تدابیر در حفظ حیات‌وحش هر منطقه، وجود آب و غذای کافی برای آن است. با توجه به اهمیت خاص گونه آهوی ایرانی (Gazella Subgutturosa Subgutturosa) در غرب ایران، به‌خصوص در منطقه شکارممنوع قراویز و حضور دام‌های روستاییان و عشایر در منطقه و هم‌ چنین اهمیت عامل آب و پراکندگی آن به‌عنوان یکی از منابع مهم زیستگاهی گونه‌های بیابانی و کویری، این تحقیق در پی یافتن من...

full text

مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه آهوی ایرانی (Gazella subgutturosa subgutturosa) در منطقه شکارممنوع قراویز و استان کرمانشاه با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی

تعیین وضعیت پراکنش گونه‌های حیات‌وحش، وضعیت زیستگاه‌های تحت اشغال آن‌ها و زیستگاه‌هایی که شرایط حضور گونه را دارند به کمک روش‌های ارزیابی زیستگاه از اهمیت بسزایی در مدیریت حیات‌وحش برخوردار است. به‌منظور مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه آهوی ایرانی (Gazella subgutturosa subgutturosa) از روش حضور/عدم حضور با استفاده مدل شبکه عصبی پرسپترون چندلایه (MLP) استفاده شد. به‌منظور مدل‌سازی در منطقه شکارممنوع قر...

full text

مدل‌سازی ریسک حملات مکانی تابستانه و پاییزه گرگ (Canis lupus) به آهوی ایرانی (Gazella subgutturosa) در منطقه تیراندازی و شکارممنوع قراویز (استان کرمانشاه)

گرگ (Canis lupus) بزرگ‌ترین سگ‌سان ایران، گونه‌ فرصت‌طلب باقابلیت سازگاری بالا و یکی از طعمه‌ خواران اصلی سم‌داران در زیستگاه‌ هایشان محسوب می‌شود. به‌نظر می‌رسد گرگ‌ها زیستگاه‌هایی را ترجیح می‌دهند که جمعیت مناسبی از سم‌داران را داشته باشد. آهوی ایرانی (Gazella subgutturo...

full text

Comparison of the effects of racemic ketamine and S-ketamine for anesthesia in Rheem gazelles (Gazella subgutturosa marica) and Subgutturosa gazelles (Gazella subgutturosa subgutturosa).

OBJECTIVE To evaluate effects of racemic ketamine and S-ketamine in gazelles. ANIMALS 21 male gazelles (10 Rheem gazelles [Gazella subgutturosa marica] and 11 Subgutturosa gazelles [Gazella subgutturosa subgutturosa]), 6 to 67 months old and weighing (mean±SD) 19 ± 3 kg. PROCEDURES In a randomized, blinded crossover study, a combination of medetomidine (80 μg/kg) with racemic ketamine (5 mg...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 19  issue (ویژه نامه شماره 5)

pages  507- 521

publication date 2017-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023